Hưởng ứng Ngày Sức khỏe Tâm thần Thế giới 10/10/2025
Hưởng ứng Ngày Sức khỏe Tâm thần Thế giới 10/10/2025
Chủ đề năm 2025: “Tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần trong thảm họa và tình huống khẩn cấp”
Ngày 10 tháng 10 hằng năm được chọn là Ngày Sức khỏe Tâm thần Thế giới (World Mental Health Day - WMHD) do Liên đoàn Sức khỏe Tâm thần Thế giới (WFMH) khởi xướng từ năm 1992. Đây là dịp để nâng cao nhận thức cộng đồng, thúc đẩy giáo dục và kêu gọi sự quan tâm, ủng hộ đối với công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần trên toàn thế giới.
Năm 2025, chủ đề được lựa chọn là: “Tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần trong thảm họa và tình huống khẩn cấp”. Chủ đề này nhấn mạnh vai trò quan trọng của việc hỗ trợ sức khỏe tâm thần trong các bối cảnh đầy biến động như thiên tai, dịch bệnh, xung đột, chiến tranh hay các sự cố khẩn cấp khác – những yếu tố có thể gây ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống, sinh kế và đặc biệt là tinh thần của con người.
Mỗi năm, hàng triệu người trên thế giới bị ảnh hưởng bởi các cuộc khủng hoảng như chiến tranh, thiên tai, dịch bệnh… Những tình huống này không chỉ làm gián đoạn cuộc sống mà còn tạo áp lực tâm lý lớn, dẫn đến các vấn đề như:
- Lo âu, buồn bã, mất ngủ, kiệt sức, cáu gắt, đau nhức không rõ nguyên nhân.
- Các rối loạn tâm thần như trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD), rối loạn lưỡng cực hoặc tâm thần phân liệt.
Ước tính:
- Khoảng 22% người bị ảnh hưởng bởi khẩn cấp có thể mắc một hoặc nhiều rối loạn tâm thần.
- Trong số này, 13% gặp phải các vấn đề ở mức độ nhẹ, và 9% ở mức độ trung bình đến nặng.
- Phụ nữ và người cao tuổi là những nhóm đặc biệt dễ bị tổn thương
Các yếu tố xã hội như nghèo đói, mất mát, phân biệt đối xử, chia cắt gia đình hay sử dụng chất kích thích cũng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng sức khỏe tâm thần trong những giai đoạn này.
Các hoạt động được khuyến nghị:
Để giảm thiểu tác động tiêu cực và tăng cường khả năng phục hồi tinh thần sau khủng hoảng, các tổ chức y tế và cộng đồng được khuyến khích thực hiện một số giải pháp:
- Lập kế hoạch ứng phó khẩn cấp, xây dựng cơ chế phối hợp liên ngành và phát triển năng lực đội ngũ.
- Tăng cường hỗ trợ xã hội, thúc đẩy vai trò tự lực của cộng đồng, đặc biệt là nhóm yếu thế.
- Hướng dẫn sơ cứu tâm lý cho nhân viên tuyến đầu để hỗ trợ người đang gặp khủng hoảng cấp tính.
- Truyền thông và chia sẻ thông tin, giúp người dân nâng cao nhận thức và tìm kiếm sự trợ giúp chuyên môn.
- Tổ chức khám, điều trị lâm sàng các rối loạn tâm thần tại tuyến y tế cơ sở, theo hướng dẫn chuyên môn chuẩn hóa như mhGAP-HIG.
- Cung cấp can thiệp tâm lý có chứng cứ, thông qua chuyên gia hoặc nhân viên cộng đồng được đào tạo bài bản.
- Bảo vệ quyền lợi người bệnh tâm thần, đặc biệt là người đang sống trong các cơ sở điều trị nội trú hoặc phục hồi chức năng.
- Thiết lập mạng lưới phối hợp, liên kết giữa y tế, giáo dục, dịch vụ xã hội và cứu trợ khẩn cấp để tạo nên hệ sinh thái hỗ trợ toàn diện.
Hưởng ứng Ngày Sức khỏe Tâm thần Thế giới 10/10/2025, Bệnh viện Đa khoa khu vực Thuận Châu đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực như:
- Tư vấn, khám sàng lọc các vấn đề về sức khỏe tâm thần
- Cung cấp hỗ trợ tâm lý ban đầu cho người bệnh và người nhà
- Tổ chức truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng
Thông qua những hoạt động này, bệnh viện mong muốn góp phần lan tỏa thông điệp: Sức khỏe tâm thần là một phần thiết yếu của sức khỏe toàn diện, cần được quan tâm ở mọi độ tuổi và trong mọi hoàn cảnh sống.
Sức khỏe tâm thần không chỉ là trách nhiệm riêng của ngành y tế, mà cần sự đồng hành của toàn xã hội. Mỗi cá nhân hãy chủ động:
- Lắng nghe, chia sẻ và thấu hiểu lẫn nhau.
- Khuyến khích tìm kiếm sự hỗ trợ khi cần thiết.
- Góp phần xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh, yêu thương và nhân ái.
Hãy cùng nhau chăm sóc sức khỏe tinh thần – vì một cuộc sống an toàn, hạnh phúc và bền vững.
Trần Thị Điệp – BVĐK KV Thuận Châu